Hàng ngày Tổng thống Jose Mujica làm công việc của nông dân trên nông trại ở ngoại ô thủ đô Montevideo. Ảnh: Elcomercio.com.

Quần áo được phơi bên ngoài ngôi nhà tranh tuềnh toàng. Một giếng trong sân cung cấp nước. Cỏ dại mọc kín mặt sân. Chỉ hai cảnh sát và Manuela, một con chó ba chân, canh gác bên ngoài nông trại.

Đó là nơi ở của ông Jose Mujica, tổng thống Uruguay. Lối sống của ông tương phản rõ rệt so với phần lớn các nguyên thủ trên hành tinh.

Mujica tránh xa ngôi nhà sang trọng mà chính phủ Uruguay dành cho nguyên thủ quốc gia và chuyển tới nông trại của vợ trên một con đường bụi bặm bên ngoài thủ đô Montevideo.

Lối sống khắc khổ này, cộng với việc Mujica tặng khoảng 90% lương hàng tháng của tổng thống – tương đương 12.000 USD – cho các tổ chức từ thiện, khiến giới truyền thông gọi ông là “tổng thống nghèo nhất thế giới”,BBC cho biết.

“Tôi đã sống như thế trong phần lớn cuộc đời và tôi có thể sống tốt với những thứ mà tôi có”, ông nói khi ngồi trên một chiếc ghế cũ trong vườn. Chiếc đệm trên ghế là chỗ nằm mà chó Manuela rất thích.

Phần lương mà ông giữ lại chỉ tương đương với mức thu nhập trung bình hàng tháng của người dân Uruguay, tức là 775 USD.

Vào năm 2010, Mujica tuyên bố trị giá tài sản cá nhân của ông là 1.800 USD, giá trị của chiếc xe hơi Volkswagen Beetle 1987. Tại Uruguay, một quan chức đều phải kê khai tài sản cá nhân.

Trong bản kê khai tài sản cá nhân năm nay, ông bổ sung một nửa tài sản của vợ - bao gồm đất, máy kéo và một ngôi nhà – vào danh sách. Vì thế giá trị tài sản của ông tăng lên 215.000 USD, bằng khoảng 2/3 tài sản của Phó tổng thống Danilo Astori và 1/3 tài sản của Tabare Vasquez, người tiền nhiệm của ông.

Tổng thống Mujica từng tham gia lực lượng du kích Tupamaros chống chính phủ trong thập niên 60 và 70. Ông hứng chịu 6 viên đạn và bị giam 14 lần. Mãi tới năm 1985, khi nền dân chủ quay trở về Uruguay, ông mới được thả. Trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2009, ông tranh cử và giành chiến thắng.

Công dân số một của Uruguay nói rằng khoảng thời gian sống trong tù đã giúp ông tạo dựng quan điểm sống.

“Người ta gọi tôi là tổng thốngnghèo nhất, nhưng tôi không cảm thấy nghèo. Người nghèo là người chỉ cố gắng làm việc để duy trì một lối sống tốn kém và họ luôn muốn nhiều tiền hơn. Đây là vấn đề tự do. Nếu bạn không có nhiều tài sản, bạn sẽ không phải làm việc cả đời như nô lệ để giữ đống tài sản. Vì thế bạn sẽ có nhiều thời gian hơn cho bản thân”, Mujica lập luận.

Mặc dù sống thanh đạm hơn các nguyên thủ quốc gia khác, Mujica vẫn không tránh khỏi những lời chỉ trích trong sự nghiệp chính trị.

“Nhiều người ngưỡng mộ cách sống của Tổng thống Mujica, nhưng thực tế đó không giúp ông ấy tránh khỏi những lời phê phán về hoạt động của chính phủ”, Ignacio Zuasnabar, một chuyên gia thăm dò ý kiến công chúng, phát biểu.

Năm nay ông cũng bị chỉ trích vì hai quyết định gây tranh cãi. Mới đây quốc hội Uruguay thông qua một luật để cho phép người dân phá thai 12 tuần tuổi. Trong khi các tổng thống tiền nhiệm phủ quyết luật này, Mujica lại không thực hiện hành động tương tự.

Ông cũng ủng hộ một tranh luận về việc hợp pháp hoạt động tiêu thụ cần sa. Nếu luật pháp bảo vệ việc tiêu thụ cần sa, nhà nước sẽ nắm thế độc quyền phân phối loại ma túy này.

“Hợp pháp hóa việc tiêu thụ cần sa không phải là vấn đề đáng lo ngại nhất. Hoạt động mua, bán cần sa mới là vấn đề thực sự”, Mujica bình luận.